September 1901. In het Oost-Vlaamse stadje Sint-Niklaas waren slopers bezig het oude postkantoor af te breken. Plots zag een van hen onder een plankenvloer iets schitteren. Een munt van twee frank. Zo veel geluk heb je niet snel. Het besluit viel dus om de munt met een paar collega’s in een naburige herberg op te gaan drinken. Zoals dat gaat als het vrijdag is: ‘Na de eerste ronde kwam er een tweede, en ze vonden den drijdraad zo lekker, dat ze weldra allen “een weinig in den wind” waren.’ En toen begonnen de discussies over de hoogte van de werklonen…[1]

(meer…)

Een tijdje geleden verdiepte ik me in de Belgische bierstijl saison en in samenhang daarmee in de bieren van het Waalse platteland in vroeger tijden. Zoveel samenhang bleek er overigens niet te zijn: hoewel het huidige referentiebier voor saison, die van Dupont, wel van het Henegouwse platteland stamt, was saison ooit een veel wijder verbreid biertype dat je ook in steden aantrof, met name in Luik. De door de gewaardeerde Brusselse brouwer Yvan de Baets opgestelde geschiedschrijving van saison in het boek Farmhouse ales, bleek helaas een flinke dosis halve waarheden en selectief lezen te bevatten. Erg jammer.

(meer…)

Een van de onderwerpen waar ik graag over schrijf, is de biergeschiedenis van Frankrijk. Hebben ze die daar dan? Jazeker, want tussen alle wijn hebben met name het uiterste noorden (Frans-Vlaanderen en Picardië) en oosten (de Elzas) een brouwtraditie. Ook heeft Parijs heeft eeuwenlang een brouwersgilde gehad. En er was nog een stad, die ik wel eens tegenkwam: Lyon. De zuidelijkst gelegen traditionele bierstad van Europa.

(meer…)

Veel van wat er de laatste jaren geschreven is over biergeschiedenis, was er niet geweest zonder de moderne digitale hulpmiddelen. Met een druk op de knop zoek je door duizenden krantenpagina’s op de gekste zoekwoorden en vind je obscure boekwerken waar je anders honderden euro’s voor had moeten neertellen. Ik ga nog regelmatig op pad om alles wat niet is gedigitaliseerd is ter plaatse te bekijken, maar wat er wél is ingescand door archieven en bibliotheken in binnen- en buitenland is al heel veel.

(meer…)

Spontane vergisting: magische woorden voor iedereen die houdt van wild, zurig, gerijpt bier vol met brett, beestjes en melkzuren. Deze methode wordt gekenmerkt door het niet actief toevoegen van gist door de brouwer. We kennen het vooral van lambiek, dat heerlijke Brusselse basisbier dat, een paar jaar oud, wordt gebruikt om geuze, faro en kriek van te maken. Maar wat als ik vertel dat er in het verleden nóg een spontaan vergiste Belgische biersoort was, maar dan eentje die mijlenver afstaat van jarenlang gerijpt bier? Eentje waarvan een verre nazaat tegenwoordig op elke straathoek te krijgen is? (meer…)

En dan nu een legendarisch bier uit Antwerpen: seef. Maar hét bier van de Scheldestad is toch een ‘bolleke’ De Koninck? Nu misschien wel, maar in feite begon deze amberkleurige ‘spéciale belge’ pas in de jaren dertig zijn opmars.[1] Nee, daarvóór heeft er een bier bestaan genaamd ‘seef’, een biersoort die zó populair was dat er een hele wijk naar vernoemd werd. Een bier dat sinds een paar jaar ook weer terug op de markt is, en dat is natuurlijk helemaal een mooi initiatief. Vandaag gaan we kijken naar de vraag: wat was seef eigenlijk? Inclusief een historisch recept met opmerkingen over gistsoorten, troebelheid en rare granen als haver, boekweit en rogge. (meer…)

Als er één Belgisch bier is waarvan de liefhebbers meer over de geschiedenis willen weten, dan is het wel lambiek. Dit bijzondere bier uit Brussel en omgeving is omgeven met een aura van eeuwenoude traditie: het zou een soort ‘oerbier’ uit de Middeleeuwen zijn. Ja, de ‘Hoge Raad voor Ambachtelijke Lambierbieren’ (wat een ongelofelijk pompeuze naam is, waarom noemen ze zichzelf niet gewoon ‘Vereniging van lambiekbrouwers’?) durft zelfs te stellen dat ‘de eerste lambiek reeds gebrouwen werd vóór 1300’.[1]

(meer…)

Tripel Karmeliet is één van de bekendste bieren van België. Het viel meermalen in de internationale prijzen en is met recht een moderne klassieker. En volgens het etiket gebrouwen ‘volgens een 17e-eeuws Dendermonds Karmelietenrecept’. Tja, dan kan ik niet nalaten me af te vragen: wát voor recept? Of: waarom echte karmelieten dit niet meer mogen brouwen. (meer…)