Dankzij de toverlantaarn: lambiek is (iets) ouder dan we dachten

Ooit moet het er van komen: mijn boek over de geschiedenis van de Belgische bieren. Ik werk al aan een tijdlijn, van hetzelfde type als die in Verloren bieren van Nederland staat: een overzicht van welke biersoorten vanaf wanneer bestonden, en in veel gevallen ook wanneer ze weer verdwenen. Ik blijf dus zoeken naar de vroegste (en laatste) vermeldingen van bepaalde bieren. Sinds wanneer kennen we witbier, grisette, Vlaams oud bruin en saison? Daarom was ik van de week weer in mijn nopjes toen ik een nieuwe begindatum vond voor een van mijn favoriete biersoorten: lambiek. En het heeft alles te maken met een toverlantaarn.

(meer…)


Bieroproer in 19e-eeuws Brussel

Henri Meurnier - Staking in Brussel - Wikimedia CommonsKlimaatprotest, boze boeren, gele hesjes: protesteren is weer helemaal terug. Vooralsnog zien we bierliefhebbers nog niet op de barricaden, maar zelfs dat is ooit anders geweest. In 19e-eeuws Brussel bijvoorbeeld.

(meer…)


De memoires van Jef Lambic

Titelblad van Les mémoires de Jef Lambic.De Pottezuyper. De Brommelpot. De Kwaksalver. Krott & Compagnie. Het zijn zomaar wat kroegtypen die een geheimzinnige Brusselaar beschrijft in zijn Mémoires de Jef Lambic. Een in 1958 verschenen boekje dat in het teken staat van bier, kroegen en vooral ‘zwanze’: de typische humor van Brussel. En dat allemaal in het decor van gaslicht en paardentram van de 19e eeuw. Een merkwaardig boek dat je in meerdere lagen uit elkaar moet pluizen, want: wie heeft het nou eigenlijk geschreven en wat is ervan waar?

(meer…)


Toen Hoegaarden nog spontaan vergist werd

De brouwerij in museum Bokrijk, waarvan de installatie uit Hoegaarden afkomstig is.Spontane vergisting: magische woorden voor iedereen die houdt van wild, zurig, gerijpt bier vol met brett, beestjes en melkzuren. Deze methode wordt gekenmerkt door het niet actief toevoegen van gist door de brouwer. We kennen het vooral van lambiek, dat heerlijke Brusselse basisbier dat, een paar jaar oud, wordt gebruikt om geuze, faro en kriek van te maken. Maar wat als ik vertel dat er in het verleden nóg een spontaan vergiste Belgische biersoort was, maar dan eentje die mijlenver afstaat van jarenlang gerijpt bier? Eentje waarvan een verre nazaat tegenwoordig op elke straathoek te krijgen is? (meer…)


Wat is het oudste bier van België?

Biermuseum, SchaarbeekOp bierreis in België kun je gemakkelijk in een historische trance raken bij alles wat je ziet: eerbiedwaardige bruine kroegen, ridderschappen met Middeleeuws aandoende pakjes, glas-in-lood, oude koetsen en vooral: veel etiketten. Met daarop keizers, monniken, stadswapens en natuurlijk prominent een jaartal van minstens een slordig millennium geleden. En daarom deze keer de onvermijdelijke vraag: wat ís eigenlijk het oudste bier van België? (meer…)


Acht mythes over lambiek ontzenuwd

De auteur op veldonderzoek in België...De familie van lambiekbieren, bestaand uit lambiek, geuze, faro en kriek, is weer helemaal terug. Begin jaren zeventig leken ze op sterven na dood, dranken voor oude mannetjes, gebrouwen door oude mannetjes. Maar een aantal gepassioneerde lieden hielden deze bieren uit Brussel en omgeving in leven, mensen die in hun omgeving aanvankelijk voor gek werden versleten. Ondertussen wordt hun volharding ruim beloond: lambiek en geuze zijn tegenwoordig wereldwijd begeerde bierspecialiteiten. (meer…)


Geuze op vat (2)

A la Mort Subite, het café van Albert Vossen. Bron: WikipediaDe vorige keer had ik het over de geuze, een van Belgiës beste bieren, die erom bekend staat dat het op fles nagist als een champagne. Maar, vroeger ging het ook vaak op vat. Zo beschreef ene Edmond Mineur in 1909 een oude Brusselaar, die elke morgen steevast een geuze van het vat nam, maar ’s avonds de dag afsloot met een paar goede glazen geuze uit fles, een pijpje erbij rokend.[1] Wat was geuze dus eigenlijk? En waarom is het tegenwoordig dan wél zowat per definitie een flessenbier? De antwoorden zijn verrassend… en ze hebben alles te maken met het vak van geuzesteker zelf.

(meer…)


Geuze op vat (1)

Reclame voor geuze-lambiek van Maes Frères, 'in vaten en flessen'. Bron: Patrick Goderis, Bières et brasseries bruxelloisesGeuze: de Belgische biersoort die bekend staat als de ‘champagne onder de bieren’. Immers, dit spontaan vergiste bier hóórt op fles, waar het zijn schuim kan ontwikkelen dat vrolijk alle kanten op ploft wanneer de kurk eraf gaat. Toch? Maar waarom vind ik dan steeds meer oude advertenties waarin geuze wordt aangeboden… op vat? (meer…)