Ooit moet het er van komen: mijn boek over de geschiedenis van de Belgische bieren. Ik werk al aan een tijdlijn, van hetzelfde type als die in Verloren bieren van Nederland staat: een overzicht van welke biersoorten vanaf wanneer bestonden, en in veel gevallen ook wanneer ze weer verdwenen. Ik blijf dus zoeken naar de vroegste (en laatste) vermeldingen van bepaalde bieren. Sinds wanneer kennen we witbier, grisette, Vlaams oud bruin en saison? Daarom was ik van de week weer in mijn nopjes toen ik een nieuwe begindatum vond voor een van mijn favoriete biersoorten: lambiek. En het heeft alles te maken met een toverlantaarn.

(meer…)

Spontane vergisting: magische woorden voor iedereen die houdt van wild, zurig, gerijpt bier vol met brett, beestjes en melkzuren. Deze methode wordt gekenmerkt door het niet actief toevoegen van gist door de brouwer. We kennen het vooral van lambiek, dat heerlijke Brusselse basisbier dat, een paar jaar oud, wordt gebruikt om geuze, faro en kriek van te maken. Maar wat als ik vertel dat er in het verleden nóg een spontaan vergiste Belgische biersoort was, maar dan eentje die mijlenver afstaat van jarenlang gerijpt bier? Eentje waarvan een verre nazaat tegenwoordig op elke straathoek te krijgen is? (meer…)

Het waren de jaren zeventig. De Leuvense brouwerij Artois zat in België op zijn absolute top tot dan toe: 4 miljoen hectoliter Stella Artois-pils rolde in 1974 van de lopende band. Heel België bestelde in de kroeg een Stella, want dat stond in ogen van de Belg gelijk aan ‘goed bier bestellen’. Er was export naar Frankrijk en die naar Engeland begon op stoom te komen. Dus Nederland zat ook op Stella te wachten. Dachten ze. (meer…)

Er zijn veel Belgische steden waar je van kroeg tot kroeg kunt gaan, door de nacht. Cafés als donkere holen verstopt achter Middeleeuwse portaaltjes, of gruizige werkmanscafés in schreeuwerig wit licht. Maar nergens kan dat beter dan in Antwerpen: een cocktail van zeelui, studenten, bejaarde hippies, arbeiders en laveloze Hollanders. En dat was in de 16e eeuw niet anders, als we een kenner mogen geloven: de godheid Bacchus zelf.

(meer…)

In de vorige aflevering zagen we hoe in België de hopoogst tot ongeveer 1960 met de hand werd gedaan. Eenvoudig werk op het land, maar wel gezellig, en aan het eind was er een gezellig feest op de boerderij. Hoe ging dat dan in Nederland, die hopoogst, toen dat nog bestond? Daar weten we wel iets van. In ieder geval schijnt het best leuk geweest te zijn, zo’n ‘hoplast’ of ‘laars’. (meer…)

De zoektocht naar verloren bieren gaat intussen gewoon door, gepaard met het ontzenuwen van hier en daar een biermythe. En soms gebruikten brouwers wel heel merkwaardige grondstoffen. In Breda zelfs magere melk.

(meer…)

Af en toe duikt er een recept op waar je dat helemaal niet verwacht. Van de week vroeg er nog iemand of ik inmiddels voor elke Nederlandse regio nu al een historisch bierrecept heb gevonden. Maar zover is het nog niet. Ik kan soms met een licht jaloerse blik kijken naar een land als Engeland, waar een enorm corpus aan oude brouwgegevens bewaard is gebleven, waar mensen als Ron Pattinson naar hartelust in kunnen zoeken en vooral duidelijke trends in kunnen volgen van decennium tot decennium en van plaats tot plaats.

(meer…)

Vorige week keken we naar een extreem zwaar ‘Engels bruin’ Haarlems bier uit 1820. In hetzelfde brouwboek, pal daaronder, staat weer iets totaal anders: een ‘brouwtje Brabands wit bier’. Met boekweit.

(meer…)