België is een hopland. Toch? Helaas is de Belgische hopteelt maar een schim van zijn oude zelf. Niet alleen loopt het areaal en de productie al jarenlang terug, ook heeft België al heel lang geleden zijn eigen oorspronkelijke hopsoorten laten varen. Soorten die ooit vaste prik waren in lambiek en al die andere traditionele Belgische bieren.
In de vorige aflevering zagen we hoe in België de hopoogst tot ongeveer 1960 met de hand werd gedaan. Eenvoudig werk op het land, maar wel gezellig, en aan het eind was er een gezellig feest op de boerderij. Hoe ging dat dan in Nederland, die hopoogst, toen dat nog bestond? Daar weten we wel iets van. In ieder geval schijnt het best leuk geweest te zijn, zo’n ‘hoplast’ of ‘laars’. (meer…)
Het is september, dus de hop wordt geoogst. In België is de hop zelfs aanleiding voor de Hoppefeesten van Poperinge en de Hopduvelfeesten in Asse. Nu hebben die met de eigenlijke oogst nauwelijks iets te maken: het echte oogstfeest, in België ‘hommelpap’ of ‘hopfooi’ genaamd, speelde zich op de boerderij af. Ook Nederland heeft zijn ‘hoplast’ of ‘laars’ gekend: er werd ‘geklonken en gedronken, gesmuld en gedanst’. Daar wilde ik wel wat meer van weten. (meer…)
De vorige keer zagen we dat er nog tot eind negentiende eeuw er in Nederland hop verbouwd werd, met name ten noordwesten van Den Bosch in de streek rond Vlijmen en Heusden, en net over de provinciegrens in Gelderland. Ook het noordelijkste puntje van Drenthe heeft lang veel hopteelt gekend. Maar werd die hop nou ook nog een beetje door de Nederlandse brouwers gebruikt? Zijn dit magische Nederlandse oerhoppen die ons bier een unieke smaak gaven die nu voorgoed verdwenen is? Euhm, dat valt tegen. (meer…)
De laatste jaren zien we in Nederland en daarbuiten steeds meer plaatselijke brouwerijtjes opkomen. Kleinschalige initiatieven, met een leuke verscheidenheid aan biertjes. En niet zelden worden ze aangeprezen als een ‘streekproduct’ of ‘typisch voor die en die plaats’. Maar klopt dat wel? Als het al ter plekke gebrouwen wordt, dan komen de grondstoffen bijna nooit uit de directe omgeving, uitzonderingen als Gulpener en Texels daargelaten. Neem nou hop. Als je Nederlandse hop wilt, zul je het zelf moeten verbouwen, want behalve Gulpener teelt niemand het op commerciële schaal. Maar dat is niet altijd zo geweest. (meer…)