Verloren Bieren – 47 – De Praktische Bierbrouwer (2)

De vorige keer gaf ik jullie een eerste blik op het nagenoeg onvindbare boekje De praktische bierbrouwer dat in 1866 in Amsterdam uitkwam. Een boekje dat het brouwproces en de kennis over bierbrouwen in Nederland in die tijd beschrijft, inclusief, en dat is natuurlijk het mooiste, een hele rits recepten van ‘zeer gezochte biersoorten’. Maar voordat we ons aan die recepten gaan laven, toch nog even kijken naar de vraag: wie is toch die anonieme ‘oud-brouwer’ die dit boekje heeft samengesteld? (meer…)


Verloren Bieren – 47 – De Praktische Bierbrouwer (1)

Deze reeks artikelen ben ik ooit begonnen om erachter te komen hoe het bier in vroeger eeuwen smaakte. En dan vooral, wat de verschillende biersoorten waren die je aantreft in oude krantenadvertenties en op etiketten. Princessebier, jong oud, Kitzinger, nieuwlicht, Oost-Indisch? Tot nu toe had ik wel wat gevonden in oude brouwerijarchieven en literatuur, maar van een groot aantal van die historische bieren bleef het recept onbekend. Tot nu toe. (meer…)


Verloren Bieren – 46 – Bierazijn

Door het schrijven van deze stukjes begin ik langzaam maar zeker het traditionele brouwproces steeds beter te begrijpen. Oude brouwboeken en recepten die opduiken worden steeds minder raadselachtig,en zo zal ik steeds minder de plank misslaan. Maar in dit stukje zal ik er misschien toch nog af en toe naast zitten, want eigenlijk gaat het deze keer helemaal niet over bier. We gaan het hebben over azijn: bierazijn. (meer…)


Verloren Bieren – 45 – Vleutens Bruin (2)

In de vorige aflevering hadden we via een brouwdagboek uit de jaren 1837-1838 een inkijkje in de dorpsbrouwerij van Vleuten onder de achttienjarige brouwer Hermanus van Bijlevelt. Niet het meest overzichtelijke brouwverslag, maar we hebben nou eenmaal weinig gegevens uit die tijd, en al helemaal niet van een traditionele plattelandsbrouwer van boven de rivieren. En nu de vraag: hoe moeten we dit verhaal interpreteren, en hoe smaakte het? (meer…)


Verloren Bieren – 45 – Vleutens Bruin (1)

De meeste gegevens die je over bier uit het verleden vindt, komen uit steden. Maar heel lang hebben er ook op het platteland brouwerijen bestaan. Brouwgegevens daarover zijn echter schaars. Daarom was ik extra blij toen ik van Kees Volkers, de schrijver van het leuke boek Wandelen over de bierkaai, over historische brouwerijen in Utrecht, een afschrift kreeg van een brouwdagboek uit Vleuten over de jaren 1837-1838. En zo kunnen we meekijken over de schouder van zo’n echte dorpsbrouwer. (meer…)


Verloren Bieren – 44 – 20e eeuws Franciscanenbier

We hebben het natuurlijk al eerder gehad over abdijbier. We kennen allemaal de smakelijke producten van de verschillende trappisten, maar verder is er, en dan met name in België, heel veel ‘abdijbier’ op de markt dat alleen in naam aan een klooster is verbonden. Abdijbier dat wordt geproduceerd door commerciële brouwers, waaronder een paar internationale giganten als Heineken en Inbev, en waar hoogstens elk jaar een gepeperd bedrag aan licentierechten wordt overgemaakt aan de kloosters waar de bieren naar genoemd zijn. (meer…)


Verloren Bieren – 43 – Nederlandse Hop (2)

De vorige keer zagen we dat er nog tot eind negentiende eeuw er in Nederland hop verbouwd werd, met name ten noordwesten van Den Bosch in de streek rond Vlijmen en Heusden, en net over de provinciegrens in Gelderland. Ook het noordelijkste puntje van Drenthe heeft lang veel hopteelt gekend. Maar werd die hop nou ook nog een beetje door de Nederlandse brouwers gebruikt? Zijn dit magische Nederlandse oerhoppen die ons bier een unieke smaak gaven die nu voorgoed verdwenen is? Euhm, dat valt tegen. (meer…)


Verloren Bieren – 43 – Nederlandse Hop (1)

De laatste jaren zien we in Nederland en daarbuiten steeds meer plaatselijke brouwerijtjes opkomen. Kleinschalige initiatieven, met een leuke verscheidenheid aan biertjes. En niet zelden worden ze aangeprezen als een ‘streekproduct’ of ‘typisch voor die en die plaats’. Maar klopt dat wel? Als het al ter plekke gebrouwen wordt, dan komen de grondstoffen bijna nooit uit de directe omgeving, uitzonderingen als Gulpener en Texels daargelaten. Neem nou hop. Als je Nederlandse hop wilt, zul je het zelf moeten verbouwen, want behalve Gulpener teelt niemand het op commerciële schaal. Maar dat is niet altijd zo geweest. (meer…)