De klaprozen staan weer langs de kant van de weg. Hét moment dus om een recept voor klaprozenbier weer even de revue te laten passeren. Een kort artikel, zodat je snel zelf aan de slag kunt.

Eén van de leuke recepten uit het boekje De praktische bierbrouwer uit 1866 heb ik al een keer besproken, om toe te lichten hoe ik die recepten eigenlijk omzet naar iets wat je nu zelf kunt brouwen. Het daarin genoemde koninginnebier was vrij obscuur. Ja, princessebier was een bekende biersoort in de 19e eeuw, maar koninginnebier? En toch: ik vond een paar vermeldingen,  in Den Haag. Op 19 januari 1860 adverteerde bierhandel F. Staade in de Papestraat dat hij enig depôthouder was van een ‘geheel NIEUW SOORT BIER’, namelijk het bijzonder aan te bevelen Koninginnebier. Een aanwijzing dat de in Den Haag brouwende B.M. Perk de schrijver van het boekje kan zijn, zoals ik vermoed. Staade adverteerde er namelijk nog drie keer mee, maar daar bleef het bij, en dat kan kloppen: in april 1860 verkocht Perk zijn brouwerij. Einde koninginnebier.

In het boekje is koninginnebier een lollig bruin biertje van zo’n 4,5% alcohol.  Maar er ging nog wel het één en ander bij. Per ton werd 3 ons zoethout, 1 pond suikerstroop en 3 ons klaprozen toegevoegd. Met name die klaprozen wekken misschien verwondering, maar in 1745 beschreef de Rotterdamse brouwer Wouter van Lis al hoe bij Bruinbitter bier klaprozen konden worden toegevoegd om het een hoogbruine kleur te geven, afkomstig van de rode kleur van de bloembladen. De toevoeging van een pond suikerstroop maakt voor het suikergehalte weinig verschil, dus onze Praktische bierbrouwer zal dit vanwege de kleur gedaan hebben. Even verderop beschrijft hij dan ook hoe van gesmolten en gebrande suiker een ‘bierkleursel’ gemaakt kan worden. Uiteindelijk valt de kleur van het koninginnebier amber tot bruin uit.

Kortom, zie hier een recept voor authentiek koninginnebier uit 1866!  Pluk de klaprozen uit de berm en brouwen maar. Proost!