Dit jaar mag ik Jopen feliciteren: dertig jaar geleden kwam de brouwerij met zijn eerste bier en nog altijd vloeit de tapkraan rijkelijk daar in Haarlem. Dat is wel een feestje waard! Alleen, waar komt die naam ‘Jopen’ vandaan? Van de vaten van 112 liter waar het Haarlems bier in vervoerd werd, zo wil het verhaal. Dat wilde ik al een tijdje checken. (meer…)
Eén vitrine, acht informatieborden, een winkeltje en een ‘Middeleeuws proeflokaal’ ingericht met houten kabelhaspels en fruitkistjes van de veiling in Dronten. Dat is het ‘Biermuseum Kampen’ dat in september 2021 zijn deuren opende. Een uiterst merkwaardige instelling dat ‘Biermuseum’, maar aan zelfvertrouwen ontbreekt het ze in ieder geval niet: het genereert een gestadige stroom foldertjes, boekjes, persberichten, met acteurs in Middeleeuwse kostuums, proeverijen, rondleidingen, filmpjes, tot liedjes aan toe. En twee eigen bieren. Maar wat gaat er nou precies schuil achter hun ronkende verhalen? Leer je hier iets over Middeleeuws bier in Kampen, of… juist niet?
Als ik één ding heb geleerd van het schrijven over Nederlands en Belgisch bier de afgelopen jaren, is dat je eigenlijk alles moet checken en nooit iets zomaar voor zoete koek moet aannemen. Natuurlijk, niet alles is even makkelijk te controleren, maar van lieverlee ontwikkel je wel een soort Fingerspitzengefühl waardoor bepaalde beweringen in je achterhoofd blijven rondzingen. Waarvan je denkt: die gaan we nog een keer checken. Vandaar: de Belgische bierwet van 1852.
We moeten het even hebben over Stella Artois. Dit pilsbier is het vlaggenschip van AB InBev, de grootste brouwerij ter wereld. Een bier waarvan de makers graag willen dat het kwaliteit uitstraalt, en dat in het Engelse taalgebied dan ook lang aan de man is gebracht als ‘reassuringly expensive’. In België zelf valt het bier daarentegen nauwelijks meer op. Maar goed, omdat ieder bier een verhaal nodig heeft in de marketing (en omdat pils nou eenmaal zo’n nietszeggend product is geworden) haalt men voor Stella vaak het verhaal uit de kast dat het oorspronkelijk een kerstbier was, toen het in 1926 werd geïntroduceerd. Maar is dat ook zo?
Iemand een saison? Voor duizenden drinkers en brouwers heeft Phil Markowski’s boek Farmhouse ales uit 2004, en met name het hoofdstuk van de hand van de Belgische brouwer Yvan De Baets, vaste vorm gegeven aan wat de biersoort saison is, of zou moeten zijn: een zogenaamde ‘farmhouse ale’. Maar heeft iemand ooit nagegaan op welke bronnen dit alles eigenlijk is gebaseerd? Speciaal voor jullie heb ik dat nu maar op me genomen. Waarschuwing voor saisonliefhebbers: wat nu volgt kan ernstige schade toebrengen aan overtuigingen die je een groot deel van je leven innig hebt gekoesterd. (meer…)
De familie van lambiekbieren, bestaand uit lambiek, geuze, faro en kriek, is weer helemaal terug. Begin jaren zeventig leken ze op sterven na dood, dranken voor oude mannetjes, gebrouwen door oude mannetjes. Maar een aantal gepassioneerde lieden hielden deze bieren uit Brussel en omgeving in leven, mensen die in hun omgeving aanvankelijk voor gek werden versleten. Ondertussen wordt hun volharding ruim beloond: lambiek en geuze zijn tegenwoordig wereldwijd begeerde bierspecialiteiten. (meer…)
Recent werd ik op Facebook toegevoegd aan een praatgroepje over gruit, ‘The Gruit Guild’. Dus veel foto’s van brouwsels en van kruiden plukkende mensen op de hei. Immers, gruit was een kruidenmengsel dat in de Middeleeuwen aan bier werd toegevoegd, voordat men hop toepaste. Maar onlangs kwam er een historische vraag langs, en dan bemoei ik me er graag mee. De vraag was: wáár kwam gruit nou eigenlijk voor? Een factcheck!
Het Belgisch Bierboek is een imposant boekwerk. 704 pagina’s in kleur, 2 kilo’s zwaar, vol prachtige foto’s. Het boek dat de Belgische biercultuur en -traditie verdient, zou je denken. In september, toen het uitkwam, sprak ik toevallig een van de auteurs, Luc de Raedemaeker. Hij had het boek bij zich, hij kon het nog net dragen. Ik sloeg het open en meteen brak het koud zweet me uit. Het boek bevat de ergste verzameling klinkklare kletskoek over biergeschiedenis die ik ooit bij elkaar heb gezien.