De evolutie van Luiks bier

Bieren veranderen door de tijd heen. Ook al worden ze door dezelfde brouwer gemaakt, ook al blijven ze dezelfde naam dragen. Zelfs pils is niet immuun: op dit moment wordt het in Nederland, onder de invloed van de populariteit van IPA, steeds bitterder. Dat terwijl het een paar jaar geleden juist steeds zoeter aan het worden was! Een simpel pils als het Brouwers-bier van Albert Heijn pils is tegenwoordig gedryhopt, maar in 2002 kondigde de Appie nog aan zijn pils juist een ‘minder bittere en vollere smaak’ te gaan geven.[1] Een mooi voorbeeld uit het verdere verleden is de smaakevolutie van het Luiks bier, dat van fris, licht speltbier naar gerijpt bruin gerstebier ging. Hier het hele verhaal, met recept! (meer…)


Zwijndrechts Princesse

Brouwerij De Ster, Zwijndrecht - Rekening Courant voor 1878, met daarop 'princesse'. Stadsarchief Amsterdam. Fles: eigen brouwsel.Er is nu historisch princessebier van d’Oranjeboom, zoals ik de vorige keer al liet zien. In twee smaken: de ‘gewone’ bruin-ambere princessebier naar mijn bewerking van het recept uit De praktische bierbrouwer uit 1866, en een ‘Witte princesse’ met tarwe. Volgens het etiket is het ‘in 1788 ontstaan als een Vlaamse ode aan het Hollandse Princesse bier’. En inderdaad, Antonius Parmentier te Brugge adverteerde in dat jaar met ‘witte Hollandsche Princesse biere gelyk men tot Amsterdam, Rotterdam en Alkmaar is debiteerende’. Maar een receptuur van Parmentier of van een ander wit princessebier is niet bewaard gebleven, dus heeft men bij d’Oranjeboom zelf iets bedacht. Maar zit er toch een kern van historische waarheid in? Heeft zo’n tarwe-princessebier ooit bestaan?

(meer…)


Nederlandse faro en lambiek revisited

Bierbrouwerij De Sleutel Dordrecht 1928 (detail) - Bron: geheugenvannederland.nlDe vorige keer heb ik uiteengezet wat lambiek-mythbuster Raf Meert zoal had uitgevonden over de geschiedenis van deze mooie biersoort uit Brussel en omgeving. Kort samengevat: alles wat lambiekbrouwersclub HORAL en zelfbenoemde autoriteiten als bierschrijver Jef van den Steen tot nu toe hierover hadden beweerd, is helaas beschamende kletskoek. In werkelijkheid gaat dit bijzondere rinzige bier niet verder terug dan de achttiende eeuw en het bevatte veel meer tarwe dan nu. Aanvankelijk was faro de sterkste soort geel bier, maar toen verscheen de nog sterkere lambiek. En nu dus mijn duit in het zakje: hoe passen de Nederlandse faro’s en lambieken in dit verhaal? Een beetje een specialistisch praatje, maar dat mag wel op zo’n blog als dit. (meer…)


Brand sinds 1340, sinds 1971

Brand bier EX 60 - ReclameArsenaal.nl (bijgesneden)Op een site als Verloren Bieren zal ik er toch een keer aandacht aan moeten besteden: wat is de oudste brouwerij van Nederland? En vooral: hoe lang is dat al zo? Trots vermeldt het etiket van Brand uit Wijlre het jaartal 1340. Ach ja, marketing. De aloude aartsvijand van de waarheid.

(meer…)


Paulus Jonas

Paulus Jonas originele bierfles - Foto Aad Reijngoud 2Met de kerstdagen voor de deur halen we nog maar eens een ‘gouwe ouwe’ van stal: het Dordtse kerstbier Paulus Jonas. Een bier waarvan nog maar één flesje bewaard is gebleven! Geactualiseerd naar de nieuwste inzichten…

(meer…)


Verloren bieren – 16 – Paulus Jonas

En vandaag een bier waarvan nog maar één flesje bewaard is gebleven. De kerstdagen komen er weer aan. De kachel snort en de hele familie zit genoegelijk bij elkaar. En wat is er knusser dan samen lekker warm bier drinken?

Euhm… Warm bier? Ja, dat is wat ze deden in Dordrecht in de goede oude tijd. ‘Menig Dordtenaar herinnert zich nog, dat het vroeger traditie was in de maand december bij De Sleutel een kinnetje Paulus Jonas te bestellen’, schreef J. Schrama, directeur van de Dordtse bierbrouwerij De Sleutel in 1964. ‘Evenals tegenwoordig het bokbier, was dit bier slechts korte tijd verkrijgbaar. Dit bier werd warm gedronken, men voegde bruine suiker, citroen en kruidnagelen naar smaak toe en liet het een uurtje op een zacht vuur trekken.’ (meer…)